Computerboer
Column van Simone Uijttewaal, oud-deelnemer van de Boerenversneller
Een jaar geleden werkte ik nog fulltime bij een communicatiebureau, achter een computerscherm en met veel deadlines. Een leuke baan maar de boerderij van mijn moeder trok me steeds meer. Ik wil actief onderdeel uitmaken van de transitie van ons landbouwsysteem en na lang wikken en wegen koos ik voor een toekomst op de boerderij.
Naast dat ik het heerlijk vind om te boeren en te werken aan mijn ideale boerderij hoopte ik ook op een paar bijkomende, ijdele voordelen. Niet meer naar de sportschool hoeven bijvoorbeeld, omdat ik de hele dag fysiek bezig ben. Lekker bruin worden door het werk in de zon en niet meer leven van deadline naar deadline, maar in het ritme van de seizoenen.
Tekst gaat verder onder afbeelding
IJdele hoop, zo bleek. Op alle drie die zaken moet ik helaas terugkomen. In maand twee op de boerderij ging ik al door mijn rug, kwam ik bij de fysio en kreeg ik het advies om te gaan sporten. Bruin word ik, maar boerenbruin. Dat wil zeggen, bruin in mijn gezicht, van mijn handen tot mijn T-shirt en een gek stuk van mijn been: de onderkant van mijn shorts tot de bovenkant van mijn laars. En helaas zijn er ook meer dan genoeg deadlines in het boerenleven. Stuk voor stuk hebben die te maken met wet- en regelgeving.
Afgelopen zondag (15 mei) was een belangrijke datum voor alle boeren in Nederland. De deadline van de gecombineerde opgave* verplicht boeren om hun teeltplan tot op de meter nauwkeurig digitaal te registreren bij de overheid. Een invulpuzzel en lange vragenlijst in een online portaal à la Mijn Belastingdienst - geheten ‘Mijn Percelen’.
“Als gevolg van die gemiste deadline zijn onze opties dit jaar beperkter en zo gebood die andere deadline ons om in twee weken tijd een nieuw plan maken.”
Twee weken voor deze deadline bleek dat er voor een van onze percelen sinds kort andere regels gelden waardoor we last minute ons teeltplan moesten aanpassen. Bodemmonsters laten zien dat het betreffende perceel uit kleigrond bestaat, maar op de bodemkaart van de overheid staat het geregistreerd als zandgrond. Zandgrond is gevoelig voor stikstofuitspoeling (gevoeliger dan kleigrond) en daarom gelden er nu speciale, strengere regels voor zandgrond met betrekking tot bemesting. Wij zijn actief bezig met de voedseltransitie en gaan verantwoord met ons land om, ook met de kleigronden, en blijken gelukkig sowieso al aan de (nieuwe) regels te voldoen. Maar opgelucht ademhalen zit er helaas niet in. Omdat de overheid ons landgebruik wil kunnen controleren, hadden we drie maanden geleden het teeltplan voor ons “zandgrondperceel” al moeten aanmelden bij de toezichthouder. Als gevolg van die gemiste deadline zijn onze opties dit jaar beperkter en zo gebood die andere deadline ons om in twee weken tijd een nieuw plan maken. Dat was minstens net zo stressvol als het lanceren van een website voor een groot bedrijf.
Het ritme van de seizoenen gaf ondertussen aan dat het gras geoogst moest worden en de maispercelen ingezaaid. Ons plan B moesten we dus tussen de bedrijven door zien te maken, om te zorgen dat we de details op tijd konden doorgeven aan de Rijksdienst voor Ondernemers, anders riskeer je een boete.
“..het is lastig om naast het dagelijkse werk op de hoogte te blijven van veranderende regelgeving. “
Net als met een deadline voor een klant is het ons gelukt om alles binnen de tijd tot een goed einde te brengen, maar het is lastig om naast het dagelijkse werk op de hoogte te blijven van veranderende regelgeving. De energie die de afgelopen periode is gaan zitten in deze puzzel had ik liever in onze toekomstprojecten gestopt. Boeren die ik spreek leren me dat ik een manier moet vinden om met de wisselvallige wetgeving en systemen als Mijn Percelen om te gaan, want ook dat hoort tegenwoordig bij het boerenleven. Het scheelt dat ik vanachter mijn computer nu uitzicht heb op een grazende kudde koeien. Dat maakt veel goed.
*Gecombineerde opgave: Met deze opgave geeft u gegevens aan RVO door voor de Landbouwtelling, de mestwetgeving en emissierapportages. Ook kunt u een aantal subsidies uit het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) aanvragen.
Over Simone Uijttewaal
Simone (29) groeide op op een melkveehouderij in het Gelderse Horssen die al vijf generaties in de familie is, maar zag zichzelf het bedrijf lange tijd niet overnemen. Tot ongeveer een jaar geleden. In de Boerenversneller wil ze haar vele plannen uitwerken tot concrete stappen.
Boerenversneller
In het Boerenversneller programma gaan boeren op zoek naar haalbare, logische en duurzame innovaties op het boerenbedrijf. Niet alleen, maar samen met De Nieuwe Boerenfamilie. De Nieuwe Boerenfamilie is de boer met een groep betrokkenen daaromheen: de uitvinder, de architect, de ambtenaar, de marketeer, de chefkok, de bankier, de jurist, de ontwerper. Ook deelnemen in 2022? Meld je aan!
Beeld: Marleen Annema
Tekst: Simone Uijttewaal
Redactie: Dieuwertje van Muyden